Speyer

Het lijkt erop dat ze ons niet willen hebben aan de andere kant van de Europese bergrug. We waren al aardig bezig op weg te gaan naar Aschaffenburg, het begin van het Main-Donaukanaal, waarvan wij wisten dat het tot 28 april voor onderhoud gesloten zou zijn. Maar dan konden we toch ten minste alvast de Main opvaren, en intussen aantrekkelijk klinkende plaatsen als Offenbach aandoen. Maar nee, we hadden nòg beter moeten kijken: ook de sluizen in de Main zijn vanaf Frankfurt wegens onderhoud gesloten tot 29 april.


We waren alweer terug in Worms toen we erachter kwamen. Dat bood op zich de gelegenheid deze keer het Nibelungenmuseum wèl te bezoeken.
Indukwekkend in zijn eenvoud - eigenlijk is het niet veel meer dan een audiotour langs een aantal in beeld gebrachte thema's die met de Nibelungensage verband houden. Als verteller wordt de anonieme dichter opgevoerd, die meerdere keren opmerkt dat het verhaal in wezen tragisch is. Macht leidt tot ondergang. In schril contrast staat het politieke misbruik dat in de aanloop van beide wereldoorlogen is gebruikt van het verhaal. Heldenverering ten koste van humanistische ethiek; de "dolkstootlegende", gebaseerd op de moord op Siegfried, die de nederlaag van 1918 in de schoenen schoof van socialisten en het "internationale jodendom"; en het nationaalsocialistische vrouwelijkheidsideaal, geënt op Kriemhilde / Gudrun, dat voor eigenheid geen ruimte liet. Een prikkelende en boeiende ervaring!


Maar wat te doen? We konden drie kanten uit: Rijn af, Rijn op, of terug de Neckar weer in. Het werd Bergfahrt Rijn, en zo liggen we nu in Speyer bij een gastvrije scheepswerf, tussen een paar giganten van binnenvaartschepen. Weer zo'n stad waar ik over de Autobahn eindeloos vaak aan voorbij ben gereden, maar wat een verrassing! Ook weer "eine der ältesten Städte Deutschlands", aan de linker Rijnoever gelegen en dus in de loop van de eeuwen nu eens in Duitse, dan weer in Franse handen. Er staat de grootste bewaard gebleven Romaanse domkerk van Europa en dus van de wereld - ik gok dat hij die distinctie heeft verworven nadat de abdij van Cluny na de Franse revolutie in handen kwam van een handelaar in bouwmaterialen en vakkundig werd uitgebeend. De dom is opvallend ruim en licht, geen tierelantijnen en frutsels zoals in de dom van Worms met zijn barokke koor, en nog steeds verrassend organisch verbonden met de stad. Een stad waarvan wij trouwens zeiden dat de oude gevels er eigenlijk te mooi en antiseptisch uitzagen, zal wel een knappe reconstructie van na de oorlog zijn. Maar nee, waar Worms volledig in puin werd gebombardeerd, heeft Speyer alleen zijn stationsgebied moeten offeren. Het is dus allemaal wel oorspronkelijke bouwkunst - en tòch een beetje steriel.


We liggen vlak naast een enorm Museum der Technik, met onder andere een Lufthansa 747 ogenschijnlijk stil hangend boven een van de gebouwen. Het ziet ernaar uit dat we dat morgen willen bezoeken.


Ze willen ons aan de andere kant van Europa niet hebben? Misschien ligt het anders, en vinden ze dat er aan deze kant nog een paar juwelen liggen die het verdienen bewonderd te worden