Getemde rivier

De IJzeren Poort - de naam alleen al is intimiderend genoeg. We voelden ons dan ook al heel lang als een soort hobbits op weg naar Mordor. Nu voelen we ons alsof we in Universal Studios zijn terechtgekomen op de set waar de film gemaakt is. Er is niets intimiderends aan.
Om te beginnen de sluizen. Wij hadden gelezen dat het er twee achter elkaar waren met een verval van vijftig meter in totaal. Dat klopt; alleen liggen ze zestig kilometer uit elkaar. Wel is de eerste, die we gisteren hebben gehad, een cascadesluis. Eerst werden we zestien meter omlaag geschut, waarna we onmiddellijk een tweede sluis in voeren van nogmaals zestien meter. Het is aardig wat, maar we zijn meer gewend. Daar komt voor de beleving bij dat de sluizen met 310 x 34 meter erg lang en vooral breed zijn, zodat je onderin nog behoorlijk veel daglicht boven je hoofd hebt. Je zit niet in een diepe silo, zoals we op het Main-Donaukanaal wel hadden. Daar waren de sluizen 20 meter diep en maar 11 meter breed.

Stroom uit stroom, produktie...

...en transport

Toevallig ook getemd. Producer aan boord.

 Deze sluis ligt op Donaukilometer 943. De vorige was bij Gabčikovo in Slowakije, op kilometer 1819. Dat betekent dat we meer dan 900 kilometer op ongeveer hetzelfde niveau hebben gevaren in een uitgestrekt stuwmeer, waarvan het peil hier in één keer ruim dertig meter omlaag klapt. Schepen gaan met een beetje water door de sluis, de rest stort zich door enorme turbines naar beneden. De energie die vroeger geulen door het land sleep en rotsen meesleurde, wordt nu afgetapt voor menselijk gebruik. 


De Donau is een getemde rivier. Getemd, niet als een knuffelbaar huisdier, maar in de oorspronkelijke betekenis van "nuttig gemaakt voor de mens". Zoals vroeger de os, of nu de legbatterijkip.


Dat temmen heeft overigens door de eeuwen heen veel moeite gekost. Aanvankelijk was het doel, het wilde beest Donau minder gevaarlijk te maken. Stroomdrempels werden uitgediept, al te scherpe bochten afgesneden. Pas later, in 1972, slaagde men erin het beest met stuwdammen en sluizen een halster aan te leggen.